عزت نفس یکی از موضوعات در سلسله مفاهیم توسعه فردی است که تعارف متعددی برای آن بیان شده و کارشناسان این بحث نتوانسته‌اند برای یافتن یک مفهوم واحد به اجماع نظر برسند. ما در این مطلب نمی‌خواهیم شما را گیج کنیم. بنابراین تعریفی جامع از عزت نفس را برای شما بیان میکنیم.یکی از تعارف جامع و قابل فهم برای عزت نفس، تعریفی است که کریستوفر مراک در رابطه با آن بیان نموده‌است. در این تعریف عزت نفس به دو عامل کلی وابسته می‌شود: احساس ارزشمندی و احساس توانمندی
زمانی که می‌خواهیم در رابطه با توانمندی صحبت کنیم، ابتدا باید حوزه مورد علاقه شما را مشخص کنیم. در واقع توانمندی همان باوری است که شما نسبت به مهارت‌های خود در انجام یک کار به خصوص که برای شما مهم است، دارید.برای این که نسبت به توانمندی خود مطمئن باشید لازم نیست در همه زمینه‌ها خوب باشید. نکته مهمی که مراک در این رابطه بیان می‌کند این است که توانمندی باید در زمینه‌ای باشد که برای خود فرد مهم است.برای مثال فرض کنید شما در زمنیه نویسندگی مهارت بالایی دارید ولی از آن‌جایی که نویسندگی برای شما اهمیت ندارد، داشتن توانایی در این زمینه هم برای شما اهمیت ندارد و آن را به عنوان توانایی محسوب نمی‌کنید.
ولی موضوع مهم برای شما در حوزه خوانندگی قرار دارد و هدف شما بهترین بودن در این زمینه است. پس میزان توانایی خود را در این زمینه می‌سنجید و آن را به عنوان معیار قرار می‌دهید.نکته مهم بعدی در زمینه توانمندی، انتظارات فرد از خود است. شخصی را در نظر بگیرید که از توانایی‌های خود انتظار بالایی ندارد و تا حد متوسط آن برایش کفایت می‌کند. پس زمانی که همین انتظار را برآورده می‌کند، عزت نفس خود را بالا می‌بیند. در واقع این فرد از عزت نفس خوبی برخوردار است.ولی شخصی را تصور کنید که تونایی بالایی در زمینه مورد نظرش دارد ولی انتظاری که از خود دارد خیلی بالاتر از این حد است. این انتظار به عزت نفس پایین منجر می‌شود و باعث می‌شود فرد از عزت نفس پایین رنج ببرد.نکته آخر و مهمی که در این زمنیه وجود دارد این است که این احساس کاملا درونی است و شما نمی‌توانید در رابطه با حس توانمندی در فردی دیگر نظر بدهید.
به سوالات زیر توجه کنید:
اگر در جواب به سوالات بالا گزینه “بله” را انتخاب می‌کنید، پس از احساس ارزشمندی خوبی برخوردارید. احساس ارزشمندی همان حسی است که شما نسبت به خوداتان احساس می‌کنید.حالا که با احساس توانمندی و ارزشمندی آشنا شدید باید بگوییم که عزت نفس ترکیب این دو حس است. اگر شما احساس توانمندی داشته ولی نسبت به خود ارزشی را حس نمی‌کنید، نمی‌توان گفت از عزت نفس بالایی برخوردارید. شما باید هر دو را به اندازه مطلوب داشته باشید.فردی که از احساس ارزشمندی بالایی برخوردار است ولی احساس توانمندی نمی‌کند، کم کم به سمت خود شیفتگی می‌رود. برعکس فردی که احساس توانمدی دارد ولی برای خود ارزشی قائل نیست، نسبت به حضور در جامعه حس خوبی نداشته و انزوا را ترجیح می‌دهد.زمانی که شما از عزت نفس بالایی برخوردار باشید، در مقابله با سختی‌ها بهتر عمل می‌کنید. زمانی که در مرحله‌ای از زندگی دچار شکست شوید، به این فکر نمی‌کنید که دنیا به آخر رسیده است. بلکه دوباره بلند می‌شوید و با کمک تجربیاتی که از شسکت خود به دست آورده‌اید، پیروزی خود را رقم خواهید زد.این مقاله جذاب برای شماست! راه های افزایش عزت نفس را یاد بگیرید و زندگی‌تان را تغییر دهید!ولی زمانی که از عزت نفس پایینی برخوردار باشید، با هر شکست، از زندگی خود ناامید می‌شوید و دیگر ادامه نخواهید داد. اینگونه است که اهمیت داشتن عزت نفس در زندگی مشخص می‌شود.زندگی پر از فراز و نشیب و شکست‌های پیاپی است. اگر هرکدام از این اتفاقات باعث ایستادن شما شود، نمی‌توانید به هدف اصلی که در زندگی دارید برسید. پس باید برای رسیدن به عزت نفس بالا تلاش کنید.
خیلی از افراد تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس را درک نمی‌کنند و این دو مفهوم را اشتباها به جای یکدیگر به کار می‌برند. این در حالی است که این دو باهم تفاوت دارند.برای اینکه تفاوت این دو موضوع را به صورت کامل درک کنید، ابتدا تعریف اعتماد به نفس را برای شما بیان میکنیم.
تعریفی که به صورت معمول برای اعتماد به نفس بیان می‌شود همان اعتماد شخص به توانمدی‌های خویش است. عموما اکثر ما همین تعریف را برای اعتماد به نفس در ذهن داریم.موضوع مهمی که در این تعریف وجود دارد این است که این موضوعی کلی نیست. بلکه باید اعتماد به نفس را برای حوزه مشخصی تعریف کرد.یعنی پرسیدن این سوال که “آیا شما اعتماد به نفس بالایی دارید؟” اشتباه است. این سوال اینگونه اصلاح می‌شود: آیا شما در زمینه نویسندگی اعتماد به نفس بالایی دارید؟این که شما برای تمام موضوعات به صورت واحد یک اعتماد به نفس تعریف کنید، اشتباه است. همیشه باید بگوید اعتماد به نفس شما در چه حوزه‌ای چگونه است.با توجه به تعریف اعتماد به نفس و تعریفی که در رابطه با عزت نفس بیان کردیم، به راحتی تفاوت این دوموضوع قابل تشخیص است.در واقع می‌توان گفت اعتماد به نفس یکی از مولفه‌های عزت نفس و زیرمجموعه آن می‌باشد. یعنی اعتماد به نفس همان احساس توانمندی است. زمانی که شما اعتماد به نفس را با احساس ارزشمندی همراه کنید، می‌توانید عزت نفس خود را ببینید.توجه داشته باشید که تمام نکاتی که در بخش توانمندی بیان شد در بحث اعتماد به نفس نیز صدق می‌کند.
این افراد دقیقا نقطه روبه‌روی افراد گروه قبلی هستند و دارای ویژگی‌های زیر می‌باشند.
عوامل بیرونی در شکل‌گیری عزت نفس از اهمتی بالایی برخوردار است و حیاتی‌ترین سال‌های زندگی برای این شکل‌گیری، دوران کودکی است. در اینجا به معرفی سه عامل مهم تشکیل عزت نفس در کودکی می‌پردازیم.
خانواه کوچک‌ترین و اولین اجتماعی است که هر شخصی در آن قرار می‌گیرد. به همین دلیل اساسی‌ترین نقش را در ایجاد عزت نفس دارد. ما بیشتر رفتارهای درست و غلط را از کودکی، از پدر و مادر خود می‌آموزیم.حتما به خاطر دارید که مادر، پدر یا حتی خواهر و برادر بزرگتان در کودکی برای انجام یک کار خوب برایتان کادو گرفته و شما را تشویق کرده‌اند. به دنبال آن حتما در مقابل کارهای ناپسند از جانب آن‌ها تنبیه شده‌اید.قطعا مورد پذیرش قرار گرفتن از جانب این جامعه کوچک و اولیه از پراهمیت‌ترین نکات زندگی ماست. اولین و مهم‌ترین موفقت هر فرد این است که مقبولیت خانواده را در دوران کودکی به دست آورد.ترس از طرد شدن توسط خانواده همواره کودک را آزار می‌دهد و به همین دلیل بیشترین تلاش را می‌کند تا این حس را تجربه نکند.این مقاله جذاب برای شماست! 9 تفاوت اصلی و مهم عزت نفس و غرورهمه کودکان خاطراتی که در آن توسط خانواده تنبیه شده یا به خاطر کار بدی که انجان داده‌اند، طرد شده‌اند را در ذهن دارند. (حتی اگر در ناخودآگاهشان باشد) هر یک از این خاطرات ضربه‌ایست بر تن عزت نفس کودک. اگر تعداد این ضربات از حد مجاز خود بیشتر شود، میتواند تاثیر بدی بر عزت نفس کوک بگذارد. گاهی این آسیب‌ها قابل جبران نیستند.با توجه به این نکات، والدینی را در نظر بگیرید که به علت نداشتن آگاهی از روش‌های تربیتی، استبداد را بهترین روش برای تربیت کودک می‌دانند. اینجاست که عزت نفس کودک به شدت زیر سوال خواهد رفت.بهترین روش برای تربیت کودکان، تعامل با آن‌هاست. با گفت‌وگو و آگاهی از آرزوها و اهداف کودک می‌توانید بهترین مشورت را به او بدهید. با این تعامل و گفت‌وگو رابطه میان فرزندان و والدین بهتر شده و فرزندان بیشتر به مشاوره پدر و مادر خود عمل می‌کنند.علاوه بر این نکات، وضع قوانین برای فرزندان از اهمیت بالایی برخوردار است که در ایجاد این قوانین حتما تمامی جنبه‌های آن را در نظر بگیرید. در این انتخاب‌ها ملایم برخورد کنید.با توجه به تمام این توضیحات، می‌خواهیم شما را با پنج خطای بزرگ و رایج والدین که میتواند عزت نفس کودک را نابود کند، آشنا کنیم:
پس از خانواده (به عنوان اولین اجتماع) کودک وارد مدرسه شده و با اجتماع بزرگ‌تری رو به رو می‌شود. در واقع می‌توان گفت ورود به مدرسه تحولی بزرگ برای کودکان محسوب می‌شود و پس از ورود به آن زمان زیادی از روز فرزند شما در این محیط سپری می‌شود.پذیرش معلم برای کودک از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر معلم، دانش‌آموزان خوود را تمام و کمال بپذیرد، کمک بزرگی به شکل گیری عزت نفس آن‌ها کرده است.سیستم خطا و پاداش در مدرسه خیلی مهم است. روش اجرای درست این سیستم کودکان را رشد می‌دهد. ممکن است با یک خطا در انجام این روش و انجام یک مجازات بد و تنبیه نامناسب، کودک نسبت به محیط آموزشی حس بدی پیدا کند.در مقابل تنبیه، تشویق وجود دارد و با انجام آن، دانش‌آموزان حس بسیار خوبی را دریافت می‌کنند.
حالا به گروه‌های دوستانه می‌رسیم. معمولا دوستان بیشترین تاثیر را روی یکدیگر دارند. اگر کودک شما در جمعی قرار بگیرد که مدام در حال اذیت کردن و تمسخر او باشند، قطعا از عزت نفس او چیزی باقی نمی‌ماند.پذیرش از سمت دوستان مهم است و فرزند شما باید در جمعی قرار بگیرد که دوستش داشته باشند.این مقاله جذاب برای شماست! تفاوت‌های اساسی میان عزت نفس و اعتماد به نفس
همانطور که تا اینجا متوجه شدید، حضور عزت نفس در زندگی تمام ما از موضوعات مهم است. خیلی از ما به دلیل داشتن عزت نفس پایین در بسیاری از مقاطع زندگی دست از تلاش برداشته‌ایم و مقابل شسکت تسلیم شدیم. در حالی که با داشتن عزت نفس بالا می‌توان پس از هر شکست یک پیروزی رقم زد.با توجه به این نکات، اهمیت افزایش عزت نفس مشخص می‌شود. می‌توانید با استفاده از نکات زیر عز ت نفس خود را بالا ببرید و از مزایای آن بهره‌مند شوید.
فقط شما می‌توانید نظری که در رابطه با خودتان دارید را تغییر دهید. عزت نفسی که دیگران به شما تزریق کنند دائمی نیست و فقط میتواند حال شما را به صورت مقطعی تغییر دهد.کاری که باید بکنید این است که نکات مثبت زندگی خود را پیدا کنید و با توجه و به کارگیری آن‌ها عزت نفس خود را بالا ببرید. راه‌های ایجاد تفکر مثبت را بیاموزید و با کمک آن‌ها انرژی مثبت را افزایش و حال بد نسبت به خودتان را کاهش دهید.
زمانی که به پیروزی دست پیدا می‌کنید، شادی خود را برای آن بروز دهید. حتی می‌توانید یک جشن کوچک یک نفره برای خودتان بگیرید و به خودتان هدیه‌ای که دوست دارید را بدهید.منتظر نمانید تا اطرافیانتان برای موفقیت‌هایتان شما راتشویق کنند. این شما هستید که برای این پیروزی بیشترین تلاش را کردید و بیشترین حس خوشحالی را می‌توانید به خودتان منتقل کنید.
زندگی بدون هدف باعث ایجاد احساس بی‌انگیزگی در شما می‌شود. زمانی که انگیزه‌ای در زندگی نداشته باشید، ممکن است این تفکر در شما به وجود بیاید که ارزشی ندارید و یکی از مولفه‌های عزت نفس را از دست بدهید.
همانطور که می‌دانید عزت نفسی که در آن احساس ارزشمندی وجود نداشته باشد، مانند صندلی بدون پایه است.پس برای خود در زندگی هدف دقیق تعیین کنید. این کار باعث می‌شود ردیاب موفقیت خود را روشن کنید و هر روز موفقیت‌های بیشتری به دست آورید.رسیدن به موفقیت احساسی به شما می‌دهد که اگر از آن به خوبی استفاده کنید می‌توانید عزت نفس خود را به سرعت بالا ببرید.
ارزش‌ها همان استاندارهایی هستند که شخصیت شما را شکل می دهد. تغییر ارزش‌ها به صورت پیاپی باعث ایجاد حس بدی در وجود شما خواهد شد چراکه با این کار نشان می‌دهید ارزشی برای خود قائل نبوده‌اید که استاندارهای خود را تغییر می‌دهید.زمانی عزت نفس شما افزایش پیدا می‌کند که رفتارها و ارزش‌های شخصی شما در یک راستا و روی یک خط موازی حرکت کنند. پس تا جایی که می‌توانید (حتی در شرایط سخت) طبق ارزش‌های خود پیش بروید و نسبت به آن‌ها وفادار باشید.البته بیان این نکته نیز ضروری است که باید در انتخاب ارزش‌های خود دقت بالایی به خرج دهید و بهترین‌ها را انتخاب کنید.
همه ما می‌دانیم که عیب و نقص‌هایی در وجودمان داریم. پس به خودتان سخت نگیرید. همه انسان‌ها (حتی بهترین آن‌ها) اشتباه می‌کنند و این اصلا بد نیست. شما می‌توانید به جای ناراحتی برای اشتباهی که انجام دادید از آن درس بگیرید و به کمک آن ادامه میسر خود را صاف کنید.افکار دیگران در رابطه با شما و کارهایتان هیچ اهمتی ندارد؛ پس بدون توجه به انرژی‌های منفی اطرافتان ادامه دهید تا به هدف و پیروزی مدنظر برسید.با تمرکز کردن روی خوبی‌هایتان، ویژگی‌های بد را فراموش کنید و بگذارید تمام عالم خوبی‌های شما راببینند.
زمانی که شما از نظر جسمانی در سلامت باشید قطعا حس خوبی خواهید داشت. پس برای نگه‌داری از این نعمت تمام تلاش خود را داشته باشید.زمانی که شما فعال و پرانرژی باشید، تاثیر آن را در عزت نفستان مشاهده خواهید کرد. با ورزش و تکاپوی فیزیکی به انرژی که مدنظرتان هست برسید و این انرژی را به تمام بخش‌های زندگی خود انتقال دهید.در مقاله “راه های افزایش عزت نفس را یاد بگیرید و زندگی‌تان را تغییر دهید!” بصورت کامل در رابطه با راه های افزایش عزت نفس صحبت کرده ایم و بهترین روش ها را برایتان آورده ایم که میتواند بسیار مفید برایتان باشد. پیشنهاد میکنیم همین الان این مقاله جذاب را نیز بخوانید.در این مطلب در رابطه با عزت نفس و مفهوم آن صحبت کردیم. همانطور که بیان شد، عزت نفس از دو رکن مهم احساس توانمندی و احساس ارزشمندی تشکیل شده است و در واقع ترکیب این دو احساس، عزت نفس را تشکیل می‌دهد.هم‌چنین دریافتیم اعتماد به نفس چه تفاوتی با عزت نفس دارد و در واقع اعتماد به نفس همان احساس توانمدی و یکی از ارکان عزت نفس می‌باشد.در ادامه با عوامل شکل دهنده عزت نفس و راهکارهای افزایش آن نیز آشنا شدیم. عزت نفس